Bay trên tổ chim cúc cu là câu chuyện ở một trại tâm thần nọ, nơi mọi thứ diễn ra bình thường cho đến khi McMurphy, một phạm nhân bị cho là có vấn đề về tâm thần xuất hiện và bắt đầu cuộc cách mạng ở đây chống lại cái gọi là trật tự, kỷ luật do Liên hợp áp đặt. Như mọi cuộc cách mạng, cuộc cách mạng ở trại tâm thần cũng khốc liệt, và đẫm máu… để rồi kẻ yếu khó có thể chiến thắng. Câu chuyện ở trại tâm thần vượt lên trên câu chuyện của những người điên,bởi có khoảng cách giữa những người điên và những người bị tổn thương tâm lý một cách nặng nề được quy chung là điên. Mc Murphy nhìn thấy điều đó và không chủ ý từ ban đầu nhưng bằng cách của mình hắn làm cho chính những con bệnh thấy con người của chính họ, quên đi vẻ ngoài yếu đuối và nỗi sợ của mình. Bằng áng văn chân thực, sảng khoái nhưng cũng đầy bi thương, tác giả đặt ra vô vàn những câu hỏi về tự do, về khuôn khổ, về sự bình thường và bất thường… Một cuốn sách hay cho những người yêu sách.
Mọi chuyện ở một trại tâm thần đầy quy tắc dường như đảo lộn khi McMurphy xuất hiện. Bất trị như một chú ngựa hoang, hắn vào viện để trốn án lao động khổ sai và không hề có ý định cứu thế. Nhưng trong những ngày ở đó, cái phần tốt đẹp yêu tự do, thích tung hoành của hắn đã làm nên một cuộc cách mạng, tạo ra mối liên kết giữa những thân xác yếu ớt, những trí não bị tổn thương, nhắc họ nhớ về cá tính, về chính mình hoặc về những kẻ đã-từng-là-mình. Sự nổi loạn đó thách thức trật tự đạo đức giả mà Liên hợp áp đặt.. Cuộc chiến bất cân sức bắt đầu. Và rồi đúng như cuộc đời, kẻ yếu đã không thể thắng. McMurphy đã chết dữ dội như cách hắn sống, nhưng Liên hợp không giết được hắn, cũng không thể bắt hắn sống theo cách nó đặt ra…
Được tạo nên từ những trang văn vừa sảng khoái vừa bi thương, Bay trên tổ chim cúc cu đã chạm tới những câu hỏi phức tạp nhất về tự do và khuôn khổ, cá nhân và hệ thống, bình thường và bất thường, sự tỉnh táo và điên loạn… Một best seller, một kiệt tác văn chương có mặt trong danh sách những cuốn sách vĩ đại nhất thế kỷ hai mươi, làm chỗ dựa cho một trong ba bộ phim duy nhất trong lịch sử giải Oscar từng chiến thắng ở toàn bộ các đề cử quan trọng nhất, Bay trên tổ chim cúc cu có sức mạnh của một tác phẩm không thể bị lãng quên.
Kim Hằng Vũ –
Thật sự quyển sách này khá là hao não của mình đấy. Vài chương đầu của quyển sách khá là khó hiểu nên cảm thấy mệt và chán khi đọc. Nhưng nếu bạn kiên trì, bạn sẽ thấy câu chuyện đi vào kịch tính và gây cấn. Khi đọc quyển sách này, tôi cảm thấy mình như đứng giữa lằn ranh thiện và ác, đúng và sai, khó mà phân định được. Khi nhìn góc độ của những bệnh nhân điên, thì “mụ Y tá trưởng” quả là độc ác. Nhưng khi suy ngẫm về lý lẽ của và những biện pháp của “mụ”, đặt mình vào vị trí của “mụ”, thì nó hoàn toàn là đúng đắn, không hề có ác cảm. Quả thật đây là cuốn sách khiến ta phải suy ngẫm rất nhiều… đậm chất nhân văn…
Lưu Hoàng Bắc –
Tôi ấn tượng và quyết định chọn mua cuốn sách này ngay từ lần đầu tiên nhìn thấy bìa sách, quá đẹp, và có một chút lo lắng vì quyết định cấp tốc của mình vì lúc đó tôi chưa từng nghê qua cái tên “Bay trên tổ chim cúc cu” và chưa hề có khái niệm hay, dở về nó.
Thật may mắn khi tôi đã không chọn lầm, “Bay trên tổ chim cúc cu” – một tác phẩm phản ánh xã hội, con người quá xuất sắc, đến mức tôi phải tự hỏi tại sao mình lại không biết một chút gì về cuốn sách này. Tôi thích cách hành văn nhẹ nhàng và sâu lắng của tác giả. Ken Kesey có một cái nhìn rất hay về cuộc sống, đủ thông minh để chọn một đề tài mà trước giờ hầu như chưa ai thành công, đủ tài năng để chuyển đề tài của mình thành một tác phẩm xuất sắc chạm đến lòng người đọc.
Cách nhìn của tác giả rất hay, đôi khi những người điên mới là người tỉnh nhất, thật khó khăn cho tác giả khi nói câu này nhưng đúng. Câu nói này như hồi chuông cho những người tỉnh táo, cho những con người tỉnh táo mà hành xử còn thua cả một người điên.
Luồng nhân vật mà tác giả xây dựng hết sức đa dạng, từ những người điên, những bác sĩ cùng những người thương đan xen với nhau một cách có chủ đích và bạn sẽ bất ngờ khi gặp một nhân vật không mấy đáng chú ý ở câu văn trước xuất hiện như một điểm sáng vào đoạn văn sau.
Một tác phẩm đáng đưa vào danh sách phải-có của người yêu sách.
Thuy Linh –
Một quyển sách mà bất kỳ ai cũng nên đọc, đọc để biết mình có “điên” không, và “điên” theo cách nào??
Rõ ràng “điên” ở đây không thể chỉ hiểu theo nghĩa đen, cái nó đề cập tới là tự do, là cái tôi trong xã hội. Trong một nhà thương điên thì ai cũng phải như thế, không điên cũng phải vờ điên chỉ vì nó là điển hình, vì con người không dám thoát ra cái khuôn khổ đó.
Và rồi McMurphy xuất hiện, mãnh liệt và dữ dội, đã biến những người “điên” thành tỉnh, cho họ những phút giây sống thật nhất trong đời.
Cái chết bạo liệt của hắn ở cuối truyện cũng phản ánh phần nào sự thật; rằng kẻ yếu đã không thể thắng nhưng ít ra, thì đúng như hắn đã nói “Ít nhất tao cũng đã thử!!”
Phạm Thành Trung –
Tác phẩm này hay từ cái tên: bay trên tổ chim cúc cu, một tựa đề chứa đựng biết bao ý nghĩa sâu sắc! Rồi hay trong cách tác giả xây dựng tình huống truyện, miêu tả diễn biến tâm lý và hành động của mỗi nhân vật, đến những đoạn văn giàu cảm xúc được giấu kín trong những con chữ tưởng như bình thường ấy!
Một giá trị tuyệt vời của tác phẩm là sự nhân văn. Tác giả đã gửi gắm trong tác phẩm tất cả sự đồng cảm, sự yêu mến dành cho những con người “tâm thần ” ấy, những con người dám đứng lên, vượt qua những giới hạn nhỏ bé của bản thân để giành lấy hạnh phúc, sự sống, lật đổ những xiềng xích và đày đọa. Tất cả được diễn tả bằng một chút hài hước, một chút điên loạn, một chút gay cấn, một chút cay đắng. Nhưng như vậy là quá đủ để độc giả tin tưởng vào sức mạnh của ý chí, của nỗ lực vượt qua khó khăn, chiến thắng cái xấu của con người!
John Vu –
Nếu như lần đầu đến với văn chương của Ken Kesey có lẽ người đọc dễ choáng ngợp với những ngôn từ khá là trần trụi mà ông diễn đạt qua con chữ. Các âm hưởng sặc mùi chợ búa như “con điên”, “thằng dở người”, “chết mày đi”, xuất hiện không ít trong các tác phẩm của ông và tuyệt nhiên trong “Bay trên tổ chim cúc cu” là không hề ít.
Mà chính điều đó lại tạo nên vẻ khác biệt và không giống ai của tác phẩm. Hình tượng McMurphy ngông nghênh , dở người trong mắt mọi người , thích mắng ai thì mắng, thích điên hay tỉnh là tùy tâm trang hắn nhưng ẩn chứa nhiều bài học khó đoán mà cả quyển sách này truyền tải.
Ai bảo thế giới người điên là buồn chán, là những nốt nhạc trầm buồn là chưa thẩm thấu văn của Ken Kesey . Thế giới người điên trong mắt tác giả đôi khi còn tỉnh hơn thế giới thực. Đó là những bệnh nhân có cái nhìn về cuộc sống vô cùng đơn giản . Ở nhà thương điên một là nghe lời y tá, hai là phải thật điên để đủ dũng cảm đối đầu với mụ y tá trưởng. Mỗi tên có một nhiệm vụ và cả một quá khứ hào hùng mà có lẽ đôi khi họ kể mà bản thân họ cũng không hiểu !
Và McMurphy là điểm nhấn , điểm sáng ( hay tối ) của cả cái nhà thương ấy. Bày trò, phá phách, lập kế hoạch, hoặc đôi khi như một nhà lãnh đạo tài ba, chống lại cái ác rồi đôi lúc dở điên , xổ những câu mà bạn không nghĩ rằng một tên điên có thể thốt ra . Hoặc có thể có gì đó sai sai , đôi khi thế giới trong nhà thương điên lại là thế giới của người tỉnh !