Óc Sáng Suốt

(6 đánh giá của khách hàng)

Óc sáng suốt là một sách viết thật ngắn gọn, xúc tích và đầy đủ những phương cách giúp chính ta nhìn lại bản thân mình trong cách nhìn nhận sự vật và con người quanh ta. Sách nêu lên những nếp nghĩ, tư tưởng cố hữu thiển cận cần phải phá bỏ để có thể suy nghĩ cách khách quan hơn, rõ ràng hơn và sáng suốt hơn.

Danh mục:

Giới thiệu

Óc Sáng Suốt là một trong những tác phẩm tiêu biểu của học giả Thu Giang – Nguyễn Duy Cần. Thông qua cuốn sách này, tác giả hướng dẫn cho người đọc những phương pháp để rèn luyện cho mình một bộ óc minh mẫn và sáng suốt, tư duy có hiệu quả để thành công trong công việc và cuộc sống. Cuốn sách này xuất bản lần đầu tiên cách đây hơn nửa thế kỷ (1952), dù đã trải qua một thời gian rất dài nhưng giá trị tư tưởng của sách vẫn phù hợp và có thể áp dụng trong đời sống hiện nay. Trân trọng giới thiệu cùng độc giả.

Đọc thử

Chương I. TƯ TƯỞNG – TINH THẦN[2]

I. TƯ TƯỞNG LÀ GÌ?

TRƯỚC khi bàn qua những phương pháp tư tưởng cần định nghĩa tư tưởng là gì?

Tư tưởng là một chữ khó định nghĩa, vì nó có cái nghĩa vừa rộng rãi, vừa thay đổi. Thử lấy một vài trường hợp đặc biệt mà người ta thường đem chữ ấy ra dùng:

Người ta hay dũng chữ “tư tưởng” để chỉ “bất kỳ là thứ gì thoáng qua trong đầu óc”. Cái định nghĩa này thật hàm hồ… là vì, sự thật, phàm tư tưởng một điều gì, tức là để tâm đến điều ấy, tuy rằng để tâm một cách sơ sài hay sâu rộng cũng vậy.

Tư tưởng cũng dùng để chỉ “những ý nghĩ ở ngoài sự nhận thức của giác quan”. Ta tư tưởng những vật gì ta không thể thấy, nghe, hay rờ rẫm được.

Tư tưởng lại cũng dùng để chỉ “những ý kiến căn cứ đàng hoàng trên một số bằng cớ chắc chắn”, về định nghĩa này, có 2 loại như sau đây, cần phải để ý phân biệt:

có khi ta chỉ nhận suông một ý kiến nào, không cần đòi hỏi hay tìm kiếm những lý lẽ hay bằng cứ để làm cơ sở cho ý kiến ấy.

có khi trái lại, ta chỉ nhận một ý kiến, khi nào ta tìm thấy nó có cơ sở vững vàng, bằng cứ chắc chắn. Lối này, là lối tư tưởng chính đính (pensée réfléchie). Chỉ có lối tư tưởng này là có giá trị thôi. Cho nên nó là trụ cột của quyển sách này vậy.

Sau đây, ta thử phân tích rộng ra, những lối tư tưởng trên đây cho dễ hiểu hơn.

Tư tưởng lông bông, không phải là tư tưởng.

Những cảm xúc thoáng qua, những ký ức mơ màng, những mộng tưởng bâng quơ lảng vảng trong đầu óc những khí nhàn rồi… đó là lối tư tưởng mà ta không nên vì nó đỡ phải mất thời giờ vô ích. Trái lại, tư tưởng đính chính là một sự liên lạc chặc chẽ, chớ không phải là một sự tiếp tục hoang mang những ý nghĩ không đầu đuôi, không dính líu với nhau đâu. Bắt đầu từ ý này sang ý kia, bắt từ ý kia sáng ý nọ không dính dấp gì với nhau cả, đó không phải là tư tưởng đính chính. Tư tưởng là khi nào mỗi ý nghĩ đều để lại một dư nghĩa, dùng làm chỗ nối cho một ý nghĩa khác theo sau và cuồn cuộn như dòng nước chảy…

Tư tưởng dùng để chỉ vào “những sự vật ở ngoài nhận thức của giác quan” cũng chưa phải là tư tưởng hoàn toàn được.

Một người kia thuật cho ta nghe một câu chuyện. Nếu ta hỏi họ có thật nghe thấy chuyện ấy như thế không, thì có khi người đó sẽ trả lời: đó toàn là sự ước định mà thôi: “Tôi nghĩ nó như thế…” Đây, người ấy không tư tưởng theo quan sát mà một phần do nơi sự “sáng tạo” mà ra. Những việc người ấy thuật cho ta nghe có thể hữu lý lắm, cái này ăn chịu với cái kia, chằng chịt ráo riết như sự thật vậy. Lối tư tưởng này, nếu được liên lạc nhau, cũng có phần na ná với lối tư tưởng chính đính. Thường lối tư tưởng này để chỉ có những người có óc luận lý họ bày ra được thôi. Đó là lối tưởng tượng đi tiền đạo cho lối tư tưởng chính đính sẽ bàn sau nầy.

Lối tư tưởng “chỉ nhận suông một ý kiến, mà không tìm coi nó có cơ sở hay bằng cứ chắc chắn không”, cũng không phải là tư tưởng hoàn toàn.

Khi ta nói: “Người ta tin rằng trái đất hình giẹp” hoặc: “Tôi tưởng anh không có ở nhà”… v.v., đó là ta đã tỏ ra một “ý kiến”. Ta tuy đã quả quyết, đã chứng minh một việc, những tư tưởng lối này có thể là những ức thuyết chưa kiểm tra, ngẫu nhiên phát sanh ra trong đầu óc ta. Ta cũng không lo tìm kiếm những lý lẽ, những bằng cứ để làm cơ sở cho nó. Ta chỉ thu nhặt nó, vô tâm đem sáp nhập nó vào tâm trí ta một cách thờ ơ lơ đễnh… Lối tư tưởng này là lối tư tưởng theo tập quán, theo giáo dục, hòa lẫn với dục vọng bồng bột của ta. Ta gọi là “thành kiến” vì nó không căn cứ vào một lẽ hiển nhiên nào cả.

Trái lại, “tư tưởng chính đính” là “kết quả của một sự khám xét chặt chẽ, dày dặn, tinh mật một ý kiến nào; và có thêm rất nhiều bằng cứ, lý lẽ chính đính làm cơ sở cho nó”.Tỉ như trước kia, người ta đều tin rằng “trái đất hình giẹp”… Người ta tin suông như thế…

Đến sau Christophe Colomb cho nó là hình tròn. Ở đây không còn phải là một lối tin tưởng suông như trước nữa, trái lại, nó là kết quả của một quan sát rất chu đáo những sự thực đã xảy ra: ông đã suy đi xét lại sự hiển nhiên trước mắt ông cho đến khi ông không thấy còn chỗ nào nghi ngờ nữa, bấy giờ ông mới quả quyết tin là nó là thế ấy.

Hoài nghi đối với bất kỳ là cái chi do cựu lệ truyền lại, ông không chịu thối lui trước sự khó nhọc để quan sát, để kiểm tra những điều ông nghe thấy, ông tìm kiếm đủ bằng cứ để chứng minh điều ông suy nghĩ, chừng ấy mới chịu tin ý kiến mình là phải. Dầu kiết luận của ông có sai lầm đi nữa, ý kiến của ông đã nhận là một ý kiến rất khác xa ý kiến kia của những người “tin suông” trước ông: ý kiến ông là kết quả của lối “tư tưởng chính đính”.
Tóm lại, “tư tưởng chính đính” là tư tưởng có bằng cứ chắc chắn, không phải lối tư tưởng vu vơ, bổng lổng thêu lêu, không gốc rễ.

II. ĐIÊU LUYỆN TINH THẦN

MUỐN có được một tư tưởng chính đính, điều kiện đầu tiên là phải có một tinh thần đầy đủ, một trí tuệ hoạt bát.
A. “Trí tuệ” là gì? Là sự tổng hợp của 3 quan năng này: Giác cảm, Trí Nhớ và Trí Phán Đoán.

Giác cảm đứng đầu. Nhờ có mắt thấy, tai nghe, mũi ngửi…, ta mới biết được hình trạng cùng vị trí tương quan của mọi vật. Nếu ngũ quan của ta khéo điêu luyện thì sự hiểu biết của ta về ngoại giới sẽ đặng dồi dào phong phú hơn. Nếu rủi mà tai ta lảng, mắt ta mờ… lại là một cái cớ ta cần phải chuyên tâm huấn luyện nó hơn ai cả thảy, để bù vào chỗ thiếu sót của ta. Vậy, sự hiểu biết của ta về sự đời, nếu không có mắt thấy, tai nghe… ta sẽ tưởng tượng nó sẽ ra như thế nào? Huống chi có mắt mà không biết xem, có tai mà không biết lóng, thời có hơn gì kẻ đui người điếc bao nhiêu. Vậy bước đường đầu để điêu luyện trí tuệ là phải tập quan sát.

Nhưng, nếu những cảm giác ấy như cái bóng phớt qua tường, không để lại một chút ấn tượng gì cả, thì những cảm giác ấy có ích gì cho ta không? May thay, trí não ta, tạo hóa sanh ra tự nhiên có được cái tính ghi nhớ, dẫu không thèm muốn nhớ. Cái đó, ta gọi là “ký ức”: Ký ức được vững vàng phong phú bao nhiêu, thì đời sống tinh thần của ta được dồi dào ý vị bấy nhiêu: ta sở dĩ hiểu được hiện tại và lo liệu được tương lai, vẫn nhờ nơii tài liệu của cảm giác đã qua mà ta còn khăng khăng nơi lòng. Trí Nhớ mà được dẻo dai, trung thành rất cần thiết cho sự phát triển của Trí Tuệ. Vậy, bước đường kế đó, là phải tập Trí Nhớ cho dẻo dai.

Có cảm giác, có trí nhớ, nhưng không biết dùng nó cho trúng thời trúng tiết theo những trường hợp bất ngờ trong đời sống hằng ngày của ta, thì những cảm giác và trí nhớ ấy cũng không ích lợi gì cho ta cả. Phải biết sắp đặt lại những tư tưởng của mình cho có trật tự, nhiên hậu mới có thể suy luận một cách sáng suốt và đích xác được. Có suy luận được một cách sáng suốt và đích xác mới có thể phán đoán không sai sót. Không có Trí Phán Đoán thì không tìm thấy được cái trật tự, cái liên lạc trong mớ tư tưởng hỗn độn của mình. Vậy, thiếu Trí Phán Đoán thì giàu cảm giác, giàu trí nhớ bao nhiêu cũng thành ra vô dụng.

B. “Tinh thần” là gì? Là sự tổng hợp của Tình cảm, Trí tệ và Ý chí.

Lấy tình cảm để làm nguyên động lực cho Trí tuệ, dụng Ý chí để đem Trí tuệ dìu dắt lại Tình cảm… đó là căn bản của sự đào luyện Tinh thần.

Tinh thần cần phải tự do mới được hoàn toàn phát triển đặng. Đành rằng nói đến Tinh thần tự do là đã nói dư tiếng, vì đã gọi là tinh thần thì bản thể nó là tự do rồi. Tinh thần không tự do, không còn gọi là “tinh thần” nữa. Tuy nhiên, tinh thần loài người bị dục vọng mờ ám, làm cho nó mất cả sự tự do hoạt động, nên phải nói đến tự do, tức là giải phóng nó ra khỏi cái vòng hắc ám của Dốt nát và Dục vọng.

Điêu luyện tinh thần, tức là giải thoát Tinh thần. Tinh thần mà bị Dục vọng làm mờ ám, thì tư tưởng phải sai ngoa thiên lệch. Tinh thần được giải thoát, tư tưởng mới sáng suốt đúng đắn. Cho nên điêu luyện tinh thần, mà không giải thoát nó, lại còn đem nó làm tôi tớ cho một khuôn mẫu nào, xiềng trói nó vào một tôn chỉ hay chủ nghĩa nào, là đã đi sai cả tôn chỉ của ta rồi.

Bị giam hãm trong cảnh đói lạnh, lầm than khổ sở mấy muôn đời, trí thức loài người lần lần giải phóng ra khỏi cảnh lù mù của sự Dốt nát và Ich kỷ. Người cổ lỗ, trí tưởng tượng của họ hẹp hòi nô lệ bao nhiêu còn người văn minh ngày nay, trí tuệ của họ rộng rãi tự do bao nhiêu, đủ cho ta thấy rằng “tự do tinh thần” không phải là một việc an bài của Tạo hóa, mà là một chinh phục cao quí nhất của loài người. Tất cả danh dự con người là nơi đó.

Trích dẫn

Đang cập nhật..

Thể loại

10 quyển sách hay dạy làm người giúp bạn bình tĩnh trước mọi sóng gió của cuộc đời - Trong lối sống công nghiệp như hiện nay, tính ganh đua và đố kỵ đã len lỏi vào những góc nhỏ nhất của tâm hồn, chúng để lại những tư duy phờ phạc vì sợ bị dòm ngó, sợ bị phê phán và trên hết là sợ bị xem thường. Chúng ta đã quên đi… Đọc thêm
12 cuốn sách hay về phát triển bản thân nên đọc - Tài năng và đạo đức luôn là hai yếu tố song hành. Có tài mà không có đức sớm hay muộn cũng gặp bất trắc, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó khăn. Để vẹn tròn về tài lẫn đức, Vnwriter giới thiệu đến bạn đọc sách 12 tựa sách… Đọc thêm
Định hướng lại bản thân: 7 quyển sách khuyên đọc - Bạn yêu thích rock, muốn cháy trong âm nhạc bạn tạo ra ? Bạn thích "xê dịch" , đi đến nhiều vùng đất mới lạ, sống và trải nghiệm ? Bạn muốn những buổi chiều nhẹ nhàng nhâm nhi tách cà phê, nghe vài bản nhạc giao hưởng sâu lắng bên những yêu thương ?… Đọc thêm

Nơi bán

 

Nhận hàng ngay chỉ trong vài giờ với gói TIKINOW tại TP.HCM, HN, Cần Thơ, Đà Nẵng, Nha Trang, Hải Phòng, giảm ít nhất 15% cho nhiều đầu sách bán chạy

Tới nơi bán

 

FREESHIP cho đơn hàng từ 140k tại TP.HCM và Hà Nội, từ 250k tại các tỉnh thành khác, giảm ít nhất 15% cho nhiều đầu sách bán chạy.

Tới nơi bán

6 đánh giá cho Óc Sáng Suốt

  1. Đinh Công Hợp

    Đúng như tinh thần của cụ Cần, nói ít mà hiểu nhiều. Quyển sách không dài dòng như kiểu sách phương Tây đưa ta vào một mê hồn trận để rồi đọc xong lần đầu thấy hay, đọc lại thấy chán. Mà cuốn Óc sáng suốt này “PHẢI” đọc lại để mà thấm được những điều mà cụ muốn chia sẻ. Vì cụ muốn mỗi người vừa đọc mà phải vừa tư duy để mà lãnh hội chứ không trưng cơm sẵn trước mặt cho mà ăn, muốn ăn phải tự mà xào nấu. Tiêu hóa tri thức của Cụ truyền đạt không dễ, nhưng một khi đã “tiêu hóa” được rồi thì thiết nghĩ bản thân sẽ trở nên tốt vượt bậc. Quyển sách này có thể gọi là tinh hoa của nhân loại, sách được viết lâu lắm rồi nhưng giá trị của nó sẽ vượt thời gian. Mình tin nó là một quyển sách quý giá vượt thời gian.

  2. Trần Kim Nhung

    Quyển sách này khá hữu ích vì nó dạy chúng ta cách suy luận một cách logic và khoa học, mà thời đại chúng ta ngày nay là thời đại của khoa học, nên mọi sự phán đoán phải dựa vào bằng chứng hẳn hoi chứ không phải đoán mò. Cho nên, dù xuất bản cách nay khá lâu nhưng những điều day trong sách vẫn còn nhiều giá trị thực tiễn. Tuy nhiên vì sách xưa tái bản nên có nhiều quan điểm ngày nay đã lỗi thời. Một điều hạn chế nữa là những sách tham khảo mà ông khuyên độc giả nên đọc để biết thêm toàn là những sách anh, sách pháp xuất bản cách đây đã khá lâu nên hiện nay rất khó tìm đọc

  3. Phạm Thiện Thuật

    Là một người trẻ thuộc lứa 9x đời cuối, tôi được cha và ông nội khuyên nên đọc những tập sách của học giả Nguyễn Hiến Lê, Nguyễn Duy Cần … Quyển sách óc sáng suốt trong bộ 4 cuốn về lập thân của học giả Thu Giang khiến tôi rất tâm đắc. Quyển sách cung cấp những phương pháp rành mạch, logic, sâu sắc giúp người đọc rèn luyện phản xạ, tập trung tinh thần cao, khuyến khích khả năng đọc, tự tìm hiểu nhất là tong thời đại ngày nay khi mà giới trẻ ngày càng lười đọc, hay đọc chưa được sâu và hay tìm những thứ thông tin rẻ tiền để thay thế.

  4. TRAN THI HOAI PHUONG

    Vô tình được giới thiệu quyển sách và tôi tự hỏi sao mình không thấy nó sớm hơn nhỉ. Văn phong của tác giả làm tôi liên tưởng đến cảm giác thư thái khi mình được ngồi nhâm nhi ly trà bên hồ sen tĩnh lặng, trò chuyện dăm ba câu cùng người tri kỉ. Còn tác phẫm thì tập trung vào những kĩ năng vô cùng quan trọng để chính chúng ta có thể giải quyết những vân đề trong cuộc sống của mình. Sách rất phù hợp để đọc khi bạn còn trẻ, khi nhân cách và thói quen của bạn chưa hình thành hết. Bạn sẽ thấy sách có ích cho mình biết dường nào

  5. Thái Chân

    Quyển sách “Óc sáng suốt – Phương pháp tự rèn luyện cho mình một khối óc sáng suốt để có thể tự lập và định đoạt lấy cuộc sống của mình” của tác giả Thu Giang – Nguyễn Duy Cần là một quyển sách tuyệt vời. Tác giả có thể xem như là một học giả lớn của miền Nam, người hướng dẫn nhiều cách thức cho giới trẻ ngày ấy, truyền đạt lại những kinh nghiệm quý báu của mình. Cảm ơn Nhà xuất bản đã in lại quyển sách này của tác giả với trang trí bìa thật đẹp, giấy chất lượng tốt. Chúc các bạn học tập thành công với quyển sách này.

  6. Quangsumi

    Theo mình tìm hiểu thì trên thế giới có những công ty khi tuyển dụng nhân viên cấp cao thì họ yêu cầu hay thử tài quan sát của ứng viên trong các tình huống cụ thể, như vậy mới thấy kể cả thời đại này óc quan sát vẫn rất quan trọng.

    Có lẽ đây là cuốn sách được viết đầu tiên dạy về vấn đề này tại Việt Nam, lại còn được viết khá lâu rồi. Cuốn sách là một hệ thống lý luận, dẫn chứng, phương pháp về thuật quan sát, tư tưởng,… rất công phu. Thoạt đầu có thể nhiều người nghĩ lời văn sẽ khô khan do là dạy phương pháp nào đó, nhưng thực chất tác giả lại kể ra rất nhiều dẫn chứng cực kỳ sinh động và thú vị khiến nhiều người phải bật cười trong sự tâm đắc.

Thêm đánh giá

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button