Cuốn sách lý giải những suy nghĩ, cảm nhận của người Israel trong mỗi diễn biến lịch sử, nhất là từ thế kỷ XX đến nay (2015), và cả ảnh hưởng, tác động, dư chấn của chúng sau này, khắc họa ý thức dân tộc của họ, về mối quan hệ của những kiểu người Do Thái sống ở những nơi khác nhau, mối quan hệ của Israel với các nước, các khu vực khác như Mỹ, các nước Ả rập, Palestine,…
Một Israel xấu xí hay một Israel thẳng thắn quyết liệt? Câu trả lời nào thái độ của những người Isreal, phải chăng là sự phòng vệ chính đáng. Tuổi thơ của những đứa trẻ Israel đến khi lớn lên thành những người trưởng thành hay già cỗi, luôn bị đe dọa bởi những cuộc chiến. Mọi đứa trẻ sinh ra trong bão lửa khói đạn, mặc nhiên hình thành một tính cách khẳng khái, bộc trực, đâu đó lại có chút phòng vệ và cứng đầu,và đầy mâu thuẫn.
Câu chuyện trong Tâm thức Israel không chỉ là câu chuyện riêng của một gia đình Do Thái, mà chính là những chuyện xảy ra với mọi người dân Do Thái nói chung. Bữa ăn hàng ngày, mạng sống và tự do. Tất cả những gì họ cần chỉ là những thứ thiết yếu, phải chăng luôn mong manh và có thể bị tước đoạt bất cứ lúc nào.
“Tác dụng phụ của những khác biệt văn hóa – tâm lý giữa Hoa Kỳ và Israel” hay “tác động kết hợp của những củ cà rốt hứa hẹn của Mỹ và những cây gậy đe dọa của Israel” đan cài trong từng trang sách. Vai trò của Israel trong sự tồn tại của thế giới đương đại được dẫn dụ từ cái nhìn lịch sử, tất cả mọi biến động đều được tác gỉả ghi lại lời kể chi tiết đến từng góc cạnh, góp phần lý giải tâm thức của những con người Do Thái vốn mang dáng vẻ bí ẩn và thu hút đến kỳ lạ với phần còn lại của thế giới.
Có lẽ không ai phù hợp để nhận sứ mệnh khắc họa nên bức tranh Isreal hơn một người sinh ra trên mảnh đất này, nhìn nhận văn hóa tại quê hương và hấp thụ nền giáo dục phương Tây. Alon Gratch sẽ mang đến sự phản ánh chân thực nhất, như một cuốn từ điển về tâm thức một dân tộc, lý giải vị trí của Israel trên bản đồ thế giới.
Nét riêng biệt tạo nên bởi cách tác giả kết hợp việc kể lại câu chuyện và lý giải thực tế, mang tới cho độc giả một cảm nhận gần gũi như đang được xem một thước phim tài liệu vậy. Tôn giáo và chính trị, cuộc sống và con người, nạn nhân và kẻ thủ ác, trí tuệ và linh hồn … tất cả tạo nên một bản sắc Israel bí ẩn, cấu thành tương lai khu vực đầy biến động-Trung Đông và thậm chí, có thể thay đổi cả thế giới.
Piccolo Panda –
Tôi từng có một người bạn gốc Palestine, bạn ấy kể cho tôi nghe về căn nhà của ông bà đã mất dưới tay Israel. Từ đó nhà bạn ấy phải chuyển đến Jordan rồi Liban, rồi sau đó sang Mỹ. Nên tôi sẵn có cảm tình với cuốn sách.
Thật may là tôi đã không vì một sao đánh giá bỏ qua nó. Cách viết rất hay, sâu sắc, khơi gợi, pha chút lịch sử, pha chút tâm lý, có cả điện ảnh, văn thơ, kịch nghệ. Đúng kiểu tôi muốn đọc.
Lâm Bình –
Kiến thức chúng ta về một sự vật, sự việc, một quốc gia bị ảnh hưởng nguồn thông tin mà ta thâu nhận về nó. sự đa dạng luôn cho phép ta có một cái nhìn toàn vẹn hơn. Nếu đọc cuốn sách này mà bạn cảm thấy gai người như tôi thì hãy cảm ơn nó mà đọc tiếp đi ạ, rất có thể bạn được nhìn thấy mặt kia của mặt trăng.
Cũng như bao người, tôi bị hấp hồn bởi trí tuệ và thảm kịch Do thái, những bộ phim về Holocaust với tính khủng khiếp của thảm họa nhân tính nhưng cũng tràn đầy tính nhân văn của những con người bị sống trong cảnh phi nhân tính. Ôi, nếu kể ra đây thì không hết: Jacob kẻ nói dối; Romeo, Julliet và bóng tối, Câu bé mặc áo sọc pijama, anne frank, kẻ trộm sách, danh sách schinler, NGhệ sĩ guitar,…
Và ở đây tôi được chứng kiến lại một lần nữa lòng chính trực của một người Do thái, dám nói lên suy nghĩ của mình, ngược lại suy nghĩ của số đông. Và chính cuốn sách này cũng ngược lại dòng sách về Israel – Do thái mà tôi từng đọc. Nên nhớ tác giả là người Do thái nhưng di cư sang Mỹ, vẫn đau đáu về bản sắc Do thái có một lần nữa bị mai một, gột bỏ trước xung đột Israel – Palestine, phần nào bất công phi nhân tính như thảm họa Holocaust mà ông cha họ đã phải chịu đựng ngày nào.
Khác với những cuốn sách về Do thái – Israel, không có những lời ca tụng trí tuệ, không có những lời ngợi ca quốc gia khởi nghiệp, mà là một cuộc săm soi nhất quán vào trong tinh thần Do thái, với cái nhìn thẳng thắn về thực tế khó đối mặt với chính bản thân người trong cuộc. Những chi tiết hay ho kể ra đây thì nhiều, bạn hãy tự đọc, biết đâu sẽ giúp ích cho bạn không chỉ là cái nhiền đa chiều, mà nhiều chi tiết văn hóa hơn nữa. Còn đọng lại trong đầu tôi lúc này là hình ảnh những người Israel ở trong chính ngôi nhà của những người Ả rập tại Palestine, với những hoa văn của người Ả rập, nhưng phủ nhận chính sự hiện diện của người Ả rập trước đó, là hình ảnh nhà văn Do thái đã ngã quỵ trước tòa khi đứng ra làm chứng về tội ác Holocaust (rất dễ tìm trên utube), là hình ảnh nhà hoạt động xã hội nữ mà tôi đã quên tên, hình ảnh người lính từ quân đội trở về bị chấn thương tâm lý nghe tựa như người lính Mỹ trở về từ chiến tranh Việt nam….
Đọc xong cuốn sách này bạn hỏi tôi có bớt yêu người Do thái đi không? Là không, vì tôi tin vẫn có những người Do thái đầy đủ phẩm chất, lương tri và sự dũng cảm như tác giả của cuốn sách này.