Những quyển sách hay nhất của Cao Xuân Hạo

Sách của Cao Xuân Hạo với trung tâm là những vấn đề của tiếng Việt, nhưng ngoài ra ông cũng quan tâm đến những vấn đề có liên quan xa gần với ngôn ngữ như văn học và văn hoá.

Tiếng Việt – Sơ Thảo Ngữ Pháp Chức Năng

Cuốn Tiếng Việt: Sơ thảo ngữ pháp chức năng, Quyển I do NXB Khoa học Xã Hội xuất bản lần đầu năm 1991 được một số nhà ngôn ngữ học coi là đã “đánh dấu một bước ngoặt trong lịch sử nghiên cứu tiếng Việt”. Tập sách trình bày những kết quả của một quá trình nghiên cứu tiếng Việt trên quan điểm ngữ pháp chức năng. Ngữ pháp chức năng là một lý thuyết và một hệ phương pháp được xây dựng trên quan điểm coi ngôn ngữ như một phương tiện thực hiện sự giao tiếp giữa người với người.

Tác giả nhận thấy quan điểm này soi sáng những vấn đề mấu chốt của ngành Việt ngữ học, và hy vọng những sự kiện của tiếng Việt cung cấp được những căn cứ chắc chắn để xác minh và chỉnh lý một số điểm còn mơ hồ hoặc sai lệch trong lý thuyết ngữ pháp chức năng hiện thời.

Những Phương Pháp Của Ngôn Ngữ Học Cấu Trúc

Cuốn sách này trình bày những phương pháp được sử dụng trong ngôn ngữ học miêu tả, hay nói cho đúng hơn, là ngôn ngữ học cấu trúc. Như vậy, nó nhằm thảo luận về những thủ pháp mà nhà ngôn ngữ học có thể thực hiện trong quá trình nghiên cứu nhiều hơn là đề ra một lý luận về những cách phân tích cấu trúc tính có thể rút ra từ những cuộc nghiên cứu đó.

Các phương pháp nghiên cứu được sắp xếp dưới dạng thức những thao tác phân tích (procedures of analysis) kế tiếp theo nhau mà nhà ngôn ngữ học dùng để xử lí các cứ liệu của mình. Chúng tôi hi vọng rằng lối trình bày các phương pháp dưới dạng thức và theo trình tự từng thao tác có thể góp phần giảm bớt cái ấn tượng ảo thuật và phiền phức thường đi đôi với những cách phân tích ngôn ngữ học tế nhị hơn.

Tiếng Việt, Văn Việt, Người Việt

Tiếng Việt, Văn Việt, Người Việt là tập hợp những bài viết được đăng rải rác trên báo chí từ năm 1982 – 2001 của giáo sư Cao Xuân Hạo do nhóm học trò cũ của ông sưu tầm, chọn lọc, hiệu đính, biên tập, sắp xếp lại thành một tập tạp văn chia một cách ước định thành ba phần:

• Tiếng Việt
• Văn Việt
• Người Việt và văn hoá Việt

Tập sách này phản ánh những ý kiến của ông về một số vấn đề liên quan đến ngôn ngữ, văn học và văn hoá của dân tộc. Là một nhà Việt ngữ học lão thành, đương nhiên trung tâm chú ý của ông là những vấn đề của tiếng Việt, nhưng ngoài ra ông cũng quan tâm đến những vấn đề có liên quan xa gần với ngôn ngữ như văn học và văn hoá.

“…Không! Linh hồn tiếng Việt không hề mất. Cái ý vị vô song của ca dao, tục ngữ, của những câu Kiều, những câu ngâm của người chinh phụ vẫn còn sống mãnh liệt trong tiếng nói hàng ngày của dân ta” (Cao Xuân Hạo)

Âm Vị Học Và Tuyến Tính – Suy Nghĩ Về Các Định Đề Của Âm Vị Học Đương Đại

Cuốn sách này là một bản dịch từ nguyên văn cuốn “Phonologie et linéarité” viết xong năm 1980 và xuất bản năm 1985 ở Paris do Hội Nghiên cứu Ngôn ngữ học và Nhân loại học Pháp quốc (SELAF)…

Nội dung chủ yếu của cuốn sách vốn là một luận đề phê phán những định kiến sai lầm đã vô hình trung lọt vào những nguyên lý làm cơ sở cho lý thuyết âm vị học cổ điển vốn chỉ phản ánh cách tri giác đặc thù của những người bản ngữ tiếng châu Âu, mong tìm ra những nguyên lý thực sự ngôn ngữ học và những thủ pháp hữu hiệu làm cho âm vị học có được tính phổ quát đích thực. Trong khi làm như vậy dĩ nhiên người viết phải soát kĩ toàn bộ vốn tri thức và phương pháp của âm vị học đương đại, kể cả những điểm sơ đẳng nhất, cho nên tôi hy vọng cuốn sách sẽ có ích cho cả những người không chuyên, dù đó là những người không tán thành quan điểm của tác giả ngay từ đầu…

Sổ Tay Sửa Lỗi Hành Văn

Khi nói đến nhiệm vụ “giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt” nhiều người thường nghĩ đến việc thay thế những từ Hán – Việt bằng những từ thuần Việt mà ít khi nghĩ đến việc tìm cách làm sao cho câu văn diễn đạt đúng mẹo mực, được trong sáng và chững chạc. Việc giảng dạy tiếng Việt trong nhà trường cũng nặng về lý thuyết. Thực trạng hiện nay sinh viên tốt nghiệp đại học ra trường nhiều bạn trẻ chưa thể diễn đạt được vấn đề một cách mạch lạc.

Sổ tay sửa lỗi hành văn, trong phạm vi tập sách nhỏ này của giáo sư Cao Xuân Hạo và cô Trần Thị Tuyết Mai tập trung vào những lỗi ngữ pháp trong câu có trạng ngữ mở đầu. Sách có hai phần, phần đầu chỉ ra thế nào là một lỗi ngữ pháp và câu có trạng ngữ đặt ở đâu; phần hai đưa ra các lỗi cụ thể dễ mắc phải và cách sửa lỗi đó.

Sách tập trung vào kỹ năng thưc hành để người đọc dễ dàng tiếp cận, hiểu và ứng dụng.

Vnwriter