List sách haySách theo chủ đề

7 sách hay về chủ nghĩa hiện sinh bạn nên đọc

7 sách hay về chủ nghĩa hiện sinh không phải là những cuốn sách triết lý khô khan mà rất thú vị, đôi khi hóm hỉnh nữa. Sách giúp người đọc tìm một cách sống, một cách suy nghĩ, tìm hiểu chính mình để vượt chính mình.

Chủ Nghĩa Hiện Sinh – Dẫn Luận Ngắn

Người ta thường thừa nhận rằng chủ nghĩa hiện sinh là một học thuyết triết học về cá nhân cụ thể. Đây vừa là vinh quang vừa là nỗi tủi nhục của nó. Trong thời đại truyền thông đại chúng và sự hủy diệt hàng loạt, điểm sáng của chủ nghĩa hiện sinh là nó bảo vệ giá trị nội tại của cái mà Sartre, một đại diện tiêu biểu của nó, gọi “cá nhân hữu cơ tự do”, tức là, tác nhân bằng xương bằng thịt. Do trong xã hội hiện đại con người ta bị đẩy tới chổ phục tùng một cách không thể cưỡng lại được, nên cái mà ta gọi là “tính cá nhân hiện sinh” là một thành tựu, chứ không phải là tính cá nhân thường trực…

Thuyết Hiện Sinh Là Một Thuyết Nhân Bản

Thuyết Hiện Sinh Là Một Thuyết Nhân Bản là văn bản tốc kí, được Sartre sửa lại, buổi thuyết trình được tổ chức ở Paris vào thứ Hai ngày 29 tháng Mười năm 1945 theo yêu cầu của Câu lạc bộ Maintenant, do Jacques Calmy và Marc Beigbeder lập ra trong thời kì Giải phóng, với mục đích “thúc đẩy hoạt động văn học và trí tuệ”; văn bản này được Nhà xuất bản Nagel ấn hành sau đó một năm. Tại sao tác giả của Tồn tại và Hư vô (1943) lại muốn người ta chấp nhận chủ nghĩa nhân bản trong học thuyết của mình?

Ta cần nhớ rằng hai tập đầu tiên của bộ Những con đường của Tự do ngay lần đầu xuất bản đã gây được tiếng vang cũng như xì-căng-đan về chúng. Chúng ta không cần bàn nhiều về chi tiết của bộ sách, trong tập Tuổi trưởng thành và trong Ân xá, đã khiến cho các nhà tư tưởng chính thống thời đó khó chịu. Nhân vật chính bị đánh giá là nhu nhược hay khờ khạo. Sartre viết: “Tôi nghĩ rằng điều gây khó chịu nhất về các nhân vật của tôi là sự sáng suốt của họ. Họ biết họ là ai và đó là điều họ chọn để tồn tại.” Dù thiếu bến đỗ và không tự tin, Mathieu rõ ràng ít có nét chung với mẫu nhân vật sử thi hay nhân vật tích cực; cái quý giá duy nhất của anh, trong cuộc tìm kiếm bền bỉ một đời sống tự do đích thực – mang âm hưởng của cuộc truy tầm triết học trong Tồn tại và Hư vô- chính là sự sáng suốt khô khan ấy, cũng là nỗi khổ của anh ta. Điều xảy ra đối với anh, hay điều anh làm không mấy thực tế; anh không bắt đầu từ cuộc sống thực. Điều mà người ta chưa thấy đầy đủ đó là tấn kịch của trí tuệ và luân lí của một ý thức đang hình thành, mà sự tiến triển của nó vẫn chưa dừng ở cuối quyển thứ hai.

Chắc chắn là vì cả hai quyển tiểu thuyết này, vả lại chúng còn có những người biện hộ nhiệt tình, dễ đọc hơn các công trình triết học, và việc xuất bản chúng làm cho thuyết hiện sinh của Sartre có tiếng vang xa rộng; những cuộc tranh luận xoay quanh những khẳng định của Sartre trở nên nặng nề và rối beng vì cái mà ngày nay người ta ắt phải gọi là hiện tượng truyền thông – quảng cáo thổi phồng và hổ lốn, thù địch công khai hay ngấm ngầm, lối thông thái rởm – mà các lí do của nó vẫn còn chưa rõ. Kết quả của điều này là sự xâm nhập gần như lẫn nhau: của người viết qua sự tai tiếng khiến anh ta phải sửng sốt, và của công chúng qua thuyết hiện sinh; những ngữ thức không nằm trong ngữ cảnh nào như “Địa ngục là người khác”, “Hiện hữu đi trước bản chất”, “Con người là một đam mê vô ích” tản mác trên các tờ báo theo lối giật gân, được coi như là các khẩu hiệu quái gở…

Từ Chủ Nghĩa Hiện Sinh Tới Thuyết Cấu Trúc

Từ đầu thế kỷ XX, Việt Nam vẫn điều hoà tiếp nhận nền tư tưởng phương Tây để hiện đại hoá nền văn học quốc ngữ của mình. Sự thật, triết học hiện sinh chỉ là nền triết học về con người, tìm hiểu con người trong chiều sâu, tìm hiểu ý nghĩa cuộc sống. Triết học hiện sinh đối lập với triết học cổ điển ở chỗ triết học cổ điển đi tìm những lẽ huyền bí của vũ trụ, hoặc khảo sát con người như một cái gì đã có sẵn bản chất, trong khi triết học hiện sinh khảo sát con người như một thực thế tự do, nay thế này, mai thế khác, con người có thể thay thế này mà cũng có thể thế kia. Con người hiện sinh là con người sinh động và hành động, và chính hành động xác định bản chất con người. Jean-Paul Sartre là triết gia hiện sinh đã có công đem triết học áp dụng vào văn học trong hầu hết các thể loại: tiểu luận, phê bình, kịch, truyện ngắn, truyện dài… Có thể nói chính ông và Albert Camus là những nhà văn đã gieo rắc tư tưởng hiện sinh rộng rãi nhất trên toàn cầu bằng con đường văn học chứ không phải con đường triết học.

Cuốn từ chủ nghĩa hiện sinh tới thuyết cấu trúc là tập hợp những bài báo mà tác giả đã viết hoặc đã dịch, và đã được in trên các tập san Văn và Tân văn trong khoảng thời gian từ 1965 đến 1970 tại Sài Gòn. Đây không phải là một cuốn sách triết lý khô khan mà là một cuốn sách dễ đọc, đôi khi hóm hỉnh nữa. Không những tác giả đưa ra những định nghĩa ngắn gọn và dễ hiểu về triết học hiện sinh, về thuyết cấu trúc mà còn giới thiệu cả cái không khí sinh hoạt văn học của Pháp thập niên 1950. Lợi điểm của ông là ông sống tại Pháp trong suốt thời kỳ mà triết học hiện sinh đang phát triển.

Triết Học Hiện Sinh

Cuốn Triết học hiện sinh được in lần đầu tiên ở Sài Gòn, năm 1967, NXB Thời Mới ấn hành; đã tạo nên hiện tượng kỳ lạ, là cuốn sách best sellers không thuộc thể loại tiểu thuyết.

Cuốn sách “Triết học hiện sinh” (tập hợp từ các bài viết của GS. Trần Thái Đỉnh đăng trên tạp chí Bách Khoa (Sài Gòn) từ tháng 10/1961 đến tháng 9/1962) mở cửa cho chúng ta vào nền tư tưởng chủ yếu của thế kỷ XX, vào sự tìm hiểu con người. Vì vậy, nếu muốn tìm hiểu tiến trình tư tưởng của con người trong thế kỷ XX, tìm một cách sống, một cách suy nghĩ, tìm hiểu chính mình để vượt mình; hãy tìm đọc cuốn sách này, đặc biệt là các bạn trẻ và các văn nghệ sĩ muốn cách tân thơ văn.

Sách gồm 10 chương, tạm chia thành 2 phần:

3 chương đầu tìm hiểu về: Triết học hiện sinh là gì? (Lập trường của triết học hiện sinh, Triết học về con người); Những đề tài chính của triết học hiện sinh; Hai ngành của phong trào triết học hiện sinh.

7 chương sau viết về bảy triết gia hiện sinh lừng danh:

– Kierkergaard, ông tổ hiện sinh chính thực;

– Nietzsche, ông tổ hiện sinh vô thần;

– Husserl, ông tổ văn chương triết lý hiện tượng học;

– Jaspers, hiện sinh và siêu việt;

– Marcel, hiện sinh và huyền nhiệm;

– Sartre, hiện sinh phi lý;

– Heidegger, hiện sinh và hiện hữu.

Dẫn Luận Về Triết Học (Trọn Bộ 4 Cuốn)

Dẫn Luận Về Triết Học (Trọn Bộ 4 Cuốn) gồm 4 cuốn:

Dẫn Luận Về Foucault

Từ mỹ học đến hệ thống hình phạt, từ sự điên rồ và nền văn minh đến lịch sử tính dục, các tác phẩm của Michel Foucault (1926-1984) đã tác động mạnh mẽ đến tư duy hiện đại cuối thế kỷ XX. Tuy nhiên, những tác phẩm của ông cũng nổi tiếng là khó đọc và khó hiểu không kém gì ảnh hưởng rộng lớn của chúng.

DẪN LUẬN VỀ FOUCAULT của Gary Gutting cung cấp một giới thiệu hấp dẫn về các tư tưởng của Michel Foucault trong văn học, chính trị, lịch sử và triết học, khám phá một loạt chủ đề quan trọng vốn thu hút bất kỳ ai muốn hiểu sâu hơn về nhân dạng, tri ​​thức, và quyền lực trong xã hội hiện đại.

Dẫn Luận Về Schopenhauer

Schopenhauer được xem là tác gia đáng đọc nhất trong các triết gia Đức. Cuốn DẪN LUẬN VỀ SCHOPENHAUER này đưa ra một giải thích ngắn gọn về hệ thống siêu hình của ông, tập trung vào các khía cạnh độc đáo, gây cảm hứng mạnh mẽ nhất đến nhiều nghệ sĩ và nhà tư tưởng bao gồm Nietzsche, Wagner, Freud và Wittgenstein.

Sách của tác giả Christopher Janaway bình luận quan điểm bi quan của Schopenhauer cho rằng cá nhân không tồn tại thì tốt hơn. Và tuyên bố của Schopenhauer rằng chỉ có sự chối bỏ thánh thiện cái tôi – thoát khỏi ý chí – mới có thể mang lại giá trị cuộc sống cho thấy ông là một tư tưởng gia đầy thách thức, tiến bộ và có ảnh hưởng lớn.

Dẫn Luận Về Kierkegaard

Soren Kierkegaard là một trong những triết gia độc đáo nhất của thế kỷ 19, với các tác phẩm về tôn giáo, tâm lý học và văn học. Những di sản sách triết học gây ấn tượng của ông đã là nguồn cảm hứng cho nhiều khuynh hướng tư tưởng của thế kỷ 20, đặc biệt là sự trỗi dậy của chủ nghĩa hiện sinh.

Sách DẪN LUẬN VỀ KIERKEGAARD của Patrick Gardiner mang đến cho chúng ta một toàn cảnh về đời sống và suy tư của triết gia người Đan Mạch và ảnh hưởng của ông lên những dòng chảy của tư tưởng hiện đại.

Dẫn Luận Về Nietzsche

Triết gia Đức Friedrich Nietzsche (1844-1900) là nhân vật mà tên tuổi vẫn được những người theo các quan điểm đa dạng và trái ngược nhất viện đến để tìm cách biện minh cho mình, những người tìm được nguồn cảm hứng từ các tác phẩm của ông, những người vô chính phủ, những nhà nữ quyền, những kẻ quốc xã, những người sùng bái tôn giáo, những người ăn chay, những nghệ sĩ tiền phong, những tín đồ của văn minh vật chất, những người bảo thủ và nổi loạn trong chính trị và triết học… nhưng danh sách này chắc chắn không dừng lại ở đó. Hầu như không có một nhân vật văn hóa hay nghệ thuật nào ở Đức và nói chung toàn bộ thế giới phương Tây trong chín mươi năm qua lại không thừa nhận đã chịu ảnh hưởng từ ông, kể từ Thomas Mann cho đến Jung và Heidegger.

Trong sách DẪN LUẬN VỀ NIETZSCHE, Michael Tanner đã trình bày một bức chân dung của triết gia lừng lẫy này với nhiều mảng sáng tối tương phản và gợi mở nhiều suy nghĩ về hành trạng con người ở thế kỷ của Nietzsche cũng như trong hiện tại.

Giáo Trình Triết Học Phương Tây Hiện Đại

Nội dung sách gồm các chương sau:

Chương 1: Nhập môn triết học phương Tây hiện đại;
Chương 2: Hiện tượng luận Husserl;
Chương 3: Chủ nghĩa hiện sinh;
Chương 4: Phân tâm học;
Chương 5: Chủ nghĩa thực dụng;
Chương 6: Chủ nghĩa thực chứng mới và chủ nghĩa hậu thực chứng;
Chương 7: Trường phái Frankfurt;
Chương 8: Triết học tôn giáo phương Tây hiện đại.

Tồn tại và hư vô

Tồn tại và hư vô là một trong những tác phẩm triết học nỗi tiếng của Jean Paul Sartre, người đặt nền móng cho chủ nghĩa hiện sinh, thịnh hành khắp Âu – Mỹ trong những năm 40. Tác phẩm này uyên thâm nhưng rất khó bán. 

Vnwriter

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button