Trong loạt phỏng vấn với 60 nạn nhân của vụ tấn công và 8 thành viên của giáo phái Aum, Murakami đã đem lại cho chúng ta chân dung về những con người ở cả hai phía, bức nào cũng rõ ràng, hiển hiện như chính họ bằng xương bằng thịt, với những quan điểm cá nhân mạnh mẽ, không hề bị bóp méo để phục vụ cho bất kỳ mục đích gì…
Tháng Ba năm 1995, thủ đô Tokyo của Nhật Bản rung chuyển bởi một cuộc tấn công vô tiền khoáng hậu trong lịch sử nước này nhằm vào thường dân – các hành khách của hệ thống tàu điện ngầm Tokyo. Chỉ mười hai chết, nhưng hàng ngàn người đã bị thương, trong đó nhiều người bị tổn thương vĩnh viễn. Khủng khiếp hơn, đây là một vụ tấn công bằng vũ khí hóa học, do một tổ chức tự xưng là giáo phái Aum chế tạo, lên kế hoạch và tiến hành.
Được mô tả là một tác phẩm báo chí đẫm chất văn chương, Ngầm đã khẳng định cho tài năng của Haruki Murakami – vốn hầu như không cần tranh cãi trong lĩnh vực tiểu thuyết – ở thể loại phi hư cấu. Trong loạt phỏng vấn với 60 nạn nhân của vụ tấn công và 8 thành viên của giáo phái Aum, Murakami đã đem lại cho chúng ta chân dung về những con người ở cả hai phía, bức nào cũng rõ ràng, hiển hiện như chính họ bằng xương bằng thịt, với những quan điểm cá nhân mạnh mẽ, không hề bị bóp méo để phục vụ cho bất kỳ mục đích gì. Ngầm đem lại cái nhìn khách quan và khá toàn diện về vụ tấn công, đồng thời cố cắt nghĩa sự kiện kinh hoàng đó bằng cách nhìn sâu hơn vào những bất ổn của hệ thống xã hội đang được duy trì trong thời hiện đại, bất ổn đằng sau bề ngoài bình lặng của mỗi cá nhân, và con đường dẫn đến tội ác của những kẻ không phù hợp với hoặc đã từ chối cuộc chạy đua không mệt mỏi của chủ nghĩa vật chất trong xã hội bình thường nhưng lại cạn kiệt niềm tin vào những điều tốt đẹp khác.
Bắp Rang –
Ngầm là một sự truy tận căn nguyên gốc rễ của một tội ác kinh hoàng, bột phát song lại có tổ chức hẳn hoi. Hoá ra cái gốc rễ sâu xa của tội ác ấy không ở đâu xa, mà chính bởi lối sống xô bồ vật chất đẩy con người ta đến chỗ trống rỗng về tâm hồn, phải nương nhờ và bấu víu vào một niềm tin tôn giáo, để rồi bị lợi dụng và bị tha hoá lúc nào không hay. Đến kết cục, khi nhìn lại cái chặng đường kinh hoàng đã qua ấy, chính người trong cuộc cũng không khỏi thấy thật ngỡ ngàng và đắng xót. Tác phẩm này dường như đã buộc mỗi cá nhân lẫn toàn thể xã hội phải soi xét lại bản thân để đừng trượt vào những lầm lỡ không đáng có, mà đôi khi lại bắt đầu từ những nguyên căn chúng ta vốn lơ là không để ý đến.
Miki Chan –
Mình nghĩ là Haruki Murakami đã khá thành công với tác phẩm này, đặc biệt là với phần đầu, nói về các diễn tiến vụ thảm hoạ và sự biến đổi cuộc sống của các nạn nhân và người thân của họ trước và sau vụ việc này. Ông không đi trực diện vào vấn đề ngay, mà bắt đầu bằng những chi tiết cá nhân riêng lẻ, tương như không chút liên quan tới sự kiện (như nghề nghiệp và thái độ sống, làm việc của từng nạn nhân), và cẩn thận nghiên cứu phỏng vấn cả những vấn đề khá “chìm”, khá bên lề sự kiện này, ít ai nghĩ sẽ phỏng vấn tới (như thái độ đối xử của xã hội Nhật, của đồng nghiệp hay những người xung quanh với các nạn nhân). Hiệu quả của những chi tiết này thật tuyệt. Tác phẩm này không phải chỉ sự căng thẳng của cuộc thảm hoạ, sự giận dữ người còn sống, mà còn cả tình người nữa. Và cả lòng cảm phục với những con người đã hết lòng vì nhiệm vụ. Nhưng phần sau về giáo phái Aum khá là rối rắm, nhất là về các vấn đề tư tưởng, triết lý.
Dinh Ha –
Tôi đã đọc một số tác phẩm của Haruki Murakami như Kafka bên bờ biển, Rừng Nauy, Phía Nam biên giới phía Tây mặt trời, Biên niên kí chim vặn dây cót. Cuốn tiểu thuyết nào cũng hấp dẫn, đầy cuốn hút và mê đắm từ những dòng đầu tiên cho đến khi khép lại trang sách vẫn còn vẩn vơ, tràn ngập thứ hấp lực của một tiểu thuyết gia tài ba.Nhưng khi đọc Ngầm, tôi lại có một cái nhìn mới hơn không chỉ về đất nước Nhật tài ba mà còn là về vị tác giả mà tôi hằng mền mộ. Một tác phẩm thật minh triết, Ngầm đã cho tôi một cái nhìn thấu đáo và trực diện về sự bất ổn trong tâm hồn của những người Nhật thầm lặng và sự trống rỗng giữa lòng thịnh vượng của một đất nước phát triển vượt bậc. Nó không có quá nhiều chi tiết ẩn dụ khó hiểu mà là đi thẳng vào vấn đề để ta có thể tiếp cận với thảm họa sarin, các nạn nhân và những tên tội phạm. Nhưng nói như vậy không có nghĩa là Ngầm là một tác phẩm dễ đọc. Từng sự mâu thuẫn va đập trong từng trang sách tạo nên một hệ thống thật chuyên biệt cho cuốn sách,làm nó trở thành một “tác phẩm báo chí đẫm chất văn chương” đến kì lạ. Bởi vậy mà ta cần đọc thật kĩ cuốn sách để có thể chiêm nghiệm và ngẫm nghĩ nhiều hơn. Về chính “chúng ta” và “bọn chúng”.
My Secret –
Tôi chỉ mới đọc vài tác phẩm của Haruki nhưng rất thích văn chương của ông. Những tác phẩm như một tiếng nói góp phần thức tỉnh lối sống của con người.
Tôi đọc tác phẩm này sau thảm họa sóng thần tại Nhật, và tôi không thể nói là tôi nể phục tinh thần của người Nhật, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào họ cũng nỗ lực hết mình để giúp đỡ đồng loại. Tinh thần sống, ý thức trách nhiệm về công việc về cuộc sống không phải dân tộc nào cũng có được.
Dường như mỗi ngày thức dậy mỗi người đều cố gắng hoàn thành tốt những nghĩa vụ của mình.
Nghĩa vụ có trách nhiệm với cuộc sống và yêu thương đồng loại cũng là một phần của mỗi người chúng ta.
Hãy đọc “Ngầm” để biết rằng dù cuộc sống đả đổi thay rất nhiều nhưng ở đâu đó, một đất nước nhỏ bé nào đó vẫn có những con người mà những giá trị tốt đẹp vẫn không hề thay đổi theo thời gian
Huỳnh Lân –
Được viết bởi một nhà văn nổi tiếng với thể loại tiểu thuyết đậm chất hư cấu và huyền ảo nhưng ‘Ngầm’ lại là một quyển sách phi hư cấu, điều đó chứng tỏ rằng ý tưởng cho tác phẩm này có một vị trí quan trọng đối với tác giả Haruki Murakami. Đọc ‘Ngầm’, người đọc sẽ có được cho mình những cái nhìn nhiều chiều thật đúng đắn về vụ tấn công tàu điện ngầm Tokyo của giáo phái Aum và nhìn thấu sự bất ổn ‘ngầm’ bên trong mỗi con người chúng ta. Thể hiện được trách nhiệm của cá nhân đối với cộng đồng, chứa đầy những nhận định sâu sắc và đúng đắn cùng những trăn trở của tác giả Haruki, ‘Ngầm’ thực sự là một nỗ lực thật lớn vì một xã hội tốt đẹp hơn, hoàn thiện hơn.